خودمراقبتی چیست؟

خودمراقبتی، عملی است که در آن، هر فرد از دانش، مهارت و توان خود به عنوان یک منبع استفاده می‌کند تا به طور مستقل از سلامت خود مراقبت کند، منظور از مستقل، تصمیم گیری درباره خود و با اتکا به خود است. البته این تصمیم گیری می‌تواند شامل مشورت و کسب کمک تخصصی یا غیرتخصصی از دیگران (چه متخصص، چه غیرمتخصص) نیز باشد، اگرچه خودمراقبتی، فعالیتی است که مردم برای تأمین، حفظ و ارتقای سلامت خود انجام می‌دهند؛ ولی گاهی این مراقبت به فرزندان، خانواده، دوستان و اطرافیان آنها نیز گسترش می یابد.

خودمراقبتی، شامل ویژگی زیر می باشد:

      رفتاری داوطلبانه است.

      فعالیتی آموخته شده است.

      حق و مسئولیتی همگانی برای حفظ سلامت خود، خانواده و نزدیکان می باشد.

      بخشی از مراقبت های نوزادان، کودکان، نوجوانان و سالمندان می باشد.

خود آگاهی اولین گام در خودمراقبتی است 

همچنین، خودمراقبتی، گام اول سلامت است

 خود مراقبتی  از جمله اقدامات وفعالیت های آگاهانه ،آموخته شده و هدفمند بوده که توسط فرد به منظور حفظ حیات و تأمین، حفظ و ارتقای سلامت خود و خانواده انجام می شود. 

 از حیطه های خود مراقبتی می توان به ارتقای سلامت ، اصلاح شیوه زندگی ،پیشگیری از بیماری ،ارزیابی علایم ،حفظ سلامت ،درمان بیماری  و توانبخشی اشاره کرد. خود مراقبتی مهمترین شکل مراقبت اولیه، در کشورهای توسعه یافته و کشورهای در حال توسعه است که 65تا 85درصد همه مراقبت های سلامتی به وسیله خود شخص و یا خانواده  اعمال می شود .      

    در تحقیقات به عمل آمده در نتیجه خود مراقبتی در بیماری های غیرواگیر 40 درصد کاهش مراجعه به پزشکان عمومی، 17 درصد کاهش مراجعه به پزشکان متخصص ، 50 درصد کاهش مراجعات به مراکز اورژانس، 50 درصد کاهش در بستری بیمارستانی و 50 درصد کاهش در روزهای غیبت از کار خواهد بود.

 برخی از مهمترین مزایای خودمراقبتی از این قرار است:

      انرژی را تجدید می کند.

      استرس را کاهش می دهد.

      چشم اندازی نو و احساسی مثبت برای زندگی می بخشد.

      احساس شادی، آرامش و صلح را ایجاد می کند.

      احساس سلامت و تندرستی در جسم بوجود می آورد.

      اعتماد به نفس و عزت نفس را افزایش می دهد.

      شور و شوق زندگی و انگیزه موفقیت را افزایش می دهد.

«افسون توفیق» سوپر وایزر آموزش سلامت بیمار